Ketumpatan dan HVL

Perisai gama yang berkesan ialah yang mempunyai ketumpatan yang tinggi. Bagaimanapun bahan berketumpatan tinggi adalah mahal dan sukar untuk dibina. Planbam contohnya mempunyai ketumpatan yang tinggi akan tetapi ianya tidak ekonomi bagi tenaga tinggi.

Berikut ialah geraf hubungan HVL dengan ketumpatan bagi tenaga sinaran yang berlainan. Data di petik dari ANSI/HPS N43.3-2008.

Pada ketumpatan rendah nilai HVL semakin hampir bagi tenaga sinaran yang berbeza. Air atau pasir atau tanah mungkin lebih murah jika ingin membina bilik dedahan menggunakan punca sinaran bertenaga tinggi.
Katakan kita ingin bina bunker Ir-192, 50Ci. Jarak punca ke dinding ialah 2m. Dos yang dibenarkan ialah 0.5uSv/jam (0.05 mr/j).
Guna formula 2^n = Io/I
Io = 0.5 r/j.Ci *50Ci = 25 r/j = 25,000mr/j pada jarak 1m
Io = 25,000/4 = 6250 mr/j bagi jarak 2m
I = 0.05 mr/j
2^n = 125,000
n = log 125000/log 2 = 16.9
Maka tebal konkrit (ketumpatan 2.35 g/cc) yang diperlukan ialah 16.9 * 43mm = 727mm
Andai kata pasir (ketumpatan 1.76 g/cc) ingin digunakan,
HVL = 71.9 exp(-0.22*1.76) = 48.8mm
Jadi tebal pasir yang diperlukan ialah 16.9*48.8 = 825mm.